ΚΡΑΤΙΚΗ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ
Όταν το κράτος παρεμβαίνει στην αγορά και θεσπίζει τιμές διαφορετικές από την τιμή ισορροπίας, οι τιμές αυτές ονομάζονται τιμές κρατικής παρέμβασης.
Ανώτατη τιμή
Ορισμός: Η τιμή (ΡΑ) που θεσπίζεται από το κράτος για ένα αγαθό προκειμένου να προστατέψει τους καταναλωτές και οποιαδήποτε τιμή πώλησης του αγαθού πάνω από αυτή είναι παράνομη.
Παρατηρήσεις:
1. Η ανώτατη τιμή (τιμή διατίμησης) είναι πάντα μικρότερη από την τιμή ισορροπίας και δημιουργεί έλλειμμα στην αγορά (QD – QS).
2. Λόγω του ελλείμματος και της συνεχούς ζήτησης για το αγαθό, οι καταναλωτές είναι διατεθειμένοι να το αγοράσουν στην τιμή της μαύρης αγοράς (Ρ2).
3. Η διαφορά μας τιμής πάνω από την ανώτατη τιμή που θέσπισε το κράτος ονομάζεται «καπέλο» (μέγιστο καπέλο = Ρ2 – ΡΑ).
4. Νόμιμα έσοδα παραγωγών = PA * QSA (Αν όλη η προσφερόμενη ποσότητα διαθετεί στην ανώτατη τιμή)
5. Παράνομα έσοδα παραγωγών = Ρ2 *QSA (Στην περίπτωση που όλη η προσφερόμενη ποσοτητα διατεθεί στη μαύρη αγορά)
6. Επιπλέον όφελος παραγωγών = Ρ2 *QSA - ΡΑ * QSA (Στην περίπτωση που διαθέσουν την προσφερόμενη ποσότητα και στη μαύρη αγορά)
Κατώτατη τιμή
Ορισμός: Η τιμή (ΡΚ) που θεσπίζεται από το κράτος για ένα αγαθό προκειμένου να προστατέψει τους παραγωγούς και αποτελεί την ελάχιστη τιμή που μπορεί να διαθέσει ένας καταναλωτής προκειμένου να αποκτήσει το αγαθό αυτό.
Παρατηρήσεις:
1. Η κατώτατη τιμή (τιμή ασφαλείας) είναι πάντα μεγαλύτερη από την τιμή ισορροπίας και δημιουργεί πλεόνασμα στην αγορά (QS – QD).
2. Το πλεόνασμα αγοράζεται από το κράτος στην τιμή Ρκ (κρατική επιβάρυνση).
3. Τα έσοδα των παραγωγών προέρχονται από δύο πηγές: α) από τους καταναλωτές PK*QDK β) από το κράτος ΡΚ*(QS – QD).