Τυπολόγιο

1. Ισορροπία – Πλεόνασμα – Έλλειμμα

 Υπολογισμός Τιμής και Ποσότητας Ισορροπίας (Ρ_Ε, Q_E)

 Εξισώνω τις δύο συναρτήσεις:

α + βΡ = γ + δΡ   ( αν Q_D = ευθεία)

Α / Ρ = γ + δΡ  (αν Q_D = ισοσκελής υπερβολή)

Σύμφωνα με τα παραπάνω:

Πλεόνασμα = Q_S - Q_D

 Έλλειμμα = Q_D - Q_S

 

2. Μεταβολές Ζήτησης και Προσφοράς

Στην περίπτωση που έχουμε ΤΑΥΤΟΧΡΟΝΗ μεταβολής της ζήτησης και της προσφοράς, προκύπτει ο παρακάτω πίνακας των μεταβολών.

 

Παρατηρήσεις:

1. Όταν D και S μεταβάλλονται ΙΣΟΠΟΣΑ προς την ΙΔΙΑ κατεύθυνση, τότε Ρ_Ε παραμένει σταθερό.

2. Όταν D και S μεταβάλλονται ΙΣΟΠΟΣΑ προς την ΑΝΤΙΘΕΤΗ κατεύθυνση, τότε Q_Ε παραμένει σταθερό.

3. Για να μεταβληθεί είτε η συνάρτηση ζήτησης είτε η συνάρτηση προσφοράς, σημαίνει πως μεταβλήθηκε κάποιος αντίστοιχος προσδιοριστικός παράγοντας.

4. Όταν οι συναρτήσεις ζήτησης και προσφοράς μεταβάλλονται είτε ποσοτικά είτε ποσοστιαία, υπολογίζουμε τις νέες όπως δείξαμε πιο πριν στα κεφάλαια 2 και 4 αντίστοιχα.

 

 3. Κρατική Παρέμβαση

 3.1 Ανώτατες και Κατώτατες Τιμές

 Α) Ανώτατη Τιμή (Τιμή Διατίμησης)

 

• Ύψος μέγιστου πιθανού ΚΑΠΕΛΟΥ = Ρ₂ – Ρ_Α     (Όπου Ρ₂ = τιμή μαύρης αγοράς και Ρ_Α = ανώτατη τιμή)
• Νόμιμα έσοδα παραγωγών = Ρ_Α * Q_SA
• Παράνομα έσοδα παραγωγών = Ρ₂ *Q_SA   (Στην περίπτωση που όλη η προσφερόμενη ποσοτητα διατεθεί στη μαύρη αγορά)
• Επιπλέον όφελος παραγωγών = Ρ₂ *Q_SA - Ρ_Α * Q_SA  (Στην περίπτωση που διαθέσουν την προσφερόμενη ποσότητα και στη μαύρη αγορά)

 

Β) Κατώτατη Τιμή (Τιμή Ασφαλείας)

 

• Κρατική Επιβάρυνση Προϋπολογισμού        

Κ.Ε.Π. = Ρκ * (Q_SK – Q_DK)

 

• Συνολικά Έσοδα Παραγωγών         

ΣE = Ρ_Κ * Q_SK

 

• Συνολική Δαπάνη Καταναλωτών    

ΣΔ = Ρ_Κ * Q_DK

 

3.2 Ποσοστιαία Μεταβολή

 Για τους 3 παραπάνω τύπους οι αντίστοιχες ποσοστιαίες μεταβολές (αν ζητηθούν σε άσκηση) είναι αντίστοιχα:

Σημείωση:

ΣΔ_αρχική = Ρ_Ε * Q_E  (σημείο ισορροπίας)

ΣΔ_τελική = Ρ_Κ * Q_DK

Στο σημείο ισορροπίας η συνολική δαπάνη των καταναλωτών ισούται με τα συνολικά έσοδα των παραγωγών (ΣΔ = ΣΕ = Ρ_Ε * Q_E).

 

 

3.3 Μεταβολή

 Όταν σε μια άσκηση ζητηθεί η μεταβολή στα παραπάνω, χρησιμοποιώ τους παρακάτω τύπους:

• ΔΚΕΠ = ΚΕΠ_τελική – ΚΕΠ_αρχική
• ΔΣΕ = ΣΕ_τελικά – ΣΕ_αρχικά
• ΔΣΔ = ΣΔ_τελική - ΣΔ_αρχική

 

Σημείωση:

Η αρχική τιμή είναι πάντα στο σημείο ισορροπίας (Ρ_Ε*Q_E).