Ορισμός: Παραγωγικοί συντελεστές ονομάζονται τα στοιχεία που συμβάλλουν στην παραγωγική διαδικασία. Είναι οτιδήποτε θα χρειαστούμε ώστε να δημιουργήσουμε προϊόντα που θα είναι χρήσιμα για τη ζωή μας (θα ικανοποιούν  τις ανάγκες και τις επιθυμίες μας).

Κατηγορίες Παραγωγικών Συντελεστών

1. Εργασία (Labor): Ορίζουμε την καταβολή ανθρώπινης προσπάθειας, σωματικής και πνευματικής, για την παραγωγή κάποιου προϊόντος.

Ανθρώπινο κεφάλαιο (Human Capital) είναι το σύνολο των γνώσεων και των ικανοτήτων που αποκτά ο άνθρωπος με τη μόρφωση και την εμπειρία του.

2. Έδαφος ή Γη (Land): περιλαμβάνει τη γεωγραφική έκταση, την επιφάνεια, το υπέδαφος, τις λίμνες, τα ποτάμια, τις θάλασσες, καθώς και τις ιδιότητες του εδάφους που συμβάλλουν στην παραγωγική διαδικασία.
3. Κεφάλαιο (Capital): Περιλαμβάνει προϊόντα που χρησιμοποιούνται στην παραγωγική διαδικασία για την παραγωγή άλλων προϊόντων (εργαλεία, μηχανήματα, εξοπλισμός, κτίρια, πρώτες ύλες, κλπ.)
4. Επιχειρηματικότητα (Entrepreneurship:) η ικανότητα ορισμένων ατόμων να διαβλέπουν κέρδος σε διάφορες οικονομικές δραστηριότητες και να αναλαμβάνουν να συνδυάσουν και να συντονίσουν τους άλλους 3 παραγωγικούς συντελεστές ώστε να γίνει η παραγωγή.

Παρατηρήσεις:

1. Το χρήμα δεν αποτελεί συντελεστή παραγωγής αλλά μετατρέπεται σε κάποιον από τους παραπάνω, ανάλογα με τη χρήση του!
2. «Εν δυνάμει» ονομάζουμε τους συντελεστές παραγωγής που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν στην παραγωγική διαδικασία, αλλά προς το παρόν δε χρησιμοποιούνται. Όσοι χρησιμοποιούνται ονομάζονται «εν ενεργεία».
3. Οι παραγωγικοί συντελεστές βραχυχρόνια θεωρούνται δεδομένοι, ενώ μακροχρόνια μεταβάλλονται.

Χαρακτηριστικό Συντελεστών Παραγωγής: ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΕΝΟΙ! Βρίσκονται δηλαδή σε στενότητα ή ανεπάρκεια.

Κύριο Οικονομικό Πρόβλημα: Η διαφορά του πλήθος των αναγκών (που συνεχώς αυξάνονται) και του περιορισμένου αριθμού των προϊόντων (λόγω περιορισμένων ποσοτήτων συντελεστών παραγωγής)  με τα οποία μπορούμε να τις ικανοποιήσουμε.

Έλλειψη προϊόντων = Έλλειψη παραγωγικών συντελεστών!

Τρόποι Αντιμετώπισης

1. Οργανωμένη δραστηριότητα
2. Ανάπτυξη τεχνολογίας
3. Εξεύρεση νέων παραγωγικών πόρων