Ορισμός: Ο λόγος της ποσοστιαίας μεταβολής της ζητούμενης ποσότητας προς την ποσοστιαία μεταβολή της τιμής. (Πόσο αντιδρούν οι καταναλωτές, σε κάθε μεταβολή της τιμής!). Ισχύει πως όλοι οι υπόλοιποι προσδιοριστικοί παράγοντες ζήτησης παραμένουν σταθεροί (ceteris paribus).

 

Α) Σημείου

 

 

(β = κλίση καμπύλης όταν είναι ευθεία)

 

Β) Τόξου

 

Παρατηρήσεις:

1. E_D < 0 (λόγω αρνητικής σχέσης τιμής και ζητούμενης ποσότητας)
2. Δ = τελική – αρχική
3. Υπολογίζω την ελαστικότητα μεταξύ συνδυασμών στους οποίους το εισόδημα και οι υπόλοιποι προσδιοριστικοί παράγοντες (αν υπάρχουν στην άσκηση), παραμένουν ΣΤΑΘΕΡΟΙ, ενώ η τιμή μεταβάλλεται
4. Σε περίπτωση που η συνάρτηση ζήτησης έχει αλγεβρική μορφή ισοσκελή υπερβολή, χρησιμοποιούμε ΜΟΝΟ τον τύπο της ελαστικότητας τόξου!

 

Χαρακτηρισμός ΖΗΤΗΣΗΣ

• |E_D| > 1 (Ελαστική ζήτηση)
• |E_D| < 1 (Ανελαστική ζήτηση)
• |E_D| = 1 (Μοναδιαία)
• E_D = 0 (Τελείως / Πλήρως ανελαστική ζήτησης)
• E_D τείνει στο άπειρο (Τελείως / Πλήρως ελαστική ζήτηση)

Παρατηρήσεις:

1. Στο μέσο της καμπύλης ζήτησης, όταν είναι ευθεία (Q_D = α + βΡ), ED = -1.
2. Η Συνολική δαπάνη των καταναλωτών σε αυτό το σημείο Μ είναι η μέγιστη (ΣΔMAX = ΡΜ * QM)

 

 

Γ) Σταυροειδής ελαστικότητα (Bonus)

Η σταυροειδής ελαστικότητα υπολογίζεται όταν θέλουμε να βρούμε αν δύο προϊόντα Χ,Ζ είναι μεταξύ τους συμπληρωματικά ή υποκατάστατα.

 

Χαρακτηρισμός

• E_D > 0 τα προϊόντα είναι μεταξύ τους υποκατάστατα
• E_D < 0 τα προϊόντα είναι μεταξύ τους συμπληρωματικά

 

Ελαστικότητα Ζήτησης και Συνολική Δαπάνη

Η μεταβολή της συνολικής δαπάνης ( P*Q_D ) εξαρτάται άμεσα από την ελαστικότητα ζήτησης ως προς την τιμή. Συνοπτικά μπορούμε να παρουσιάσουμε τις μεταβολές της συνολικής δαπάνης ενός καταναλωτή ανάλογα με το είδος της ελαστικότητας ζήτησης ως προς την τιμή.

 

Παρατήρηση:

Αν θέλουμε να αυξήσουμε τη ΣΔ των καταναλωτών (και κατ’ επέκταση τα έσοδα των παραγωγών, επιχειρήσεων, ή κράτους) θα πρέπει να αυξάνεται η τιμή μόνο στην περίπτωση που η ελαστικότητα ζήτησης του αγαθού είναι ανελαστική (ή τελείως ανελαστική).

 

ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΙΚΗ ΕΛΑΣΤΙΚΟΤΗΤΑ

(Income Elasticity of Demand)

Ορισμός: Ο λόγος της ποσοστιαίας μεταβολής της ζητούμενης ποσότητας προς την ποσοστιαία μεταβολή του εισοδήματος. (Πόσο αντιδράει ο καταναλωτής στη ζητούμενη ποσότητα όταν μεταβάλλεται το εισόδημα του). Ισχύει πως η τιμή και οι υπόλοιποι προσδιοριστικοί παράγοντες ζήτησης παραμένουν σταθεροί (ceteris paribus).

Τύπος:

 

Χαρακτηρισμός αγαθού με βάση την Εισοδηματική Ελαστικότητα

• Ε_Υ < 0 το αγαθό είναι κατώτερο
• Ε_Υ > 0 το αγαθό είναι κανονικό
• 0 < Ε_Υ < 1 πρώτης ανάγκης
• Ε_Υ > 1 το αγαθό είναι πολυτελείας

 

Παρατηρήσεις:

1. Δ = τελική – αρχική
2. Κάθε διαφορετικό επίπεδο εισοδήματος αντιστοιχεί σε διαφορετική καμπύλη ζήτησης.
3. Υπολογίζω την εισοδηματική ελαστικότητα μεταξύ συνδυασμών στους οποίους το εισόδημα μεταβάλλεται ενώ η τιμή και οι υπόλοιποι προσδιοριστικοί παράγοντες (αν υπάρχουν στην άσκηση), παραμένουν ΣΤΑΘΕΡΟΙ.